خطیب نماز جمعه تهران گفت: این سخن که “عده‌ای بر تعامل سازنده با دنیا و عده‌ای بر تقابل مستمر با جهان تاکید دارند”، قرین انصاف نیست. اینجانب یک چهره عالم، متعهد و سیاستمدار را نمی‌شناسم که معتقد به تقابل مستمر با جهان در مقابل نگاه تعامل سازنده با دنیا باشد. چگونه در نهاد علم و دانشگاه این سخن قابل طرح است؟.
به گزارش خبرنگارخبرگزاری «حوزه» از تهران، حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمدحسن ابوترابی فرد در خطبه های امروز (سوم آبان) نماز جمعه تهران با اشاره به مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاه ها در دانشگاه تهران با حضور رئیس جمهور، گفت: به نظر بنده باید صدای دانشگاهیان و به ویژه دانشجویان شنیده شود و اجازه داده شود، تشکل‌های دانشجویی نظرات خود را در مورد مسائل کشور در حضور روسای محترم قوا مطرح کنند. این درسی است که از آغاز انقلاب از سکان‌دار هوشمند انقلاب اسلامی آموخته‌ایم. امام جمعه موقت تهران ادامه داد: دوران روزمرگی، ندانم‌کاری و فرصت‌سوزی به پایان رسیده و نیازمند اراده مبتنی بر علم و عزم برآمده از ایمان برای تحول هستیم. نیازمند اقدام عاجل علمی و منطقی هستیم. اگر می‌خواهیم در مسیر پاسخ به نیازهای اساسی مردم قدم برداریم، باید این حوزه‌ها را مورد توجه جدی قرار بدهیم. وی ادامه داد: همانطور که سیاست‌های بانک مرکزی در مورد ارز مورد حمایت قرار گرفته است، برخی از سیاست‌های اقتصادی دولت هم مورد نقد جدی جامعه علمی و دانشگاهی است. باید به این نقدها توجه داشت و به نصحیت برآمده از عقلانیت و علم به عنوان نقشه راه برای ارتقای کارآیی مورد توجه قرار داد.
ابوترابی‌فرد بیان داشت: همچنین این سخن که “عده‌ای بر تعامل سازنده با دنیا و عده‌ای بر تقابل مستمر با جهان تاکید دارند”، قرین انصاف نیست. اینجانب یک چهره عالم، متعهد و سیاستمدار را نمی‌شناسم که معتقد به تقابل مستمر با جهان در مقابل نگاه تعامل سازنده با دنیا باشد. چگونه در نهاد علم و دانشگاه این سخن قابل طرح است؟ در چشم‌انداز ۲۰ ساله جمهوری اسلامی که از بالاترین عقبه علمی و کارشناسی برخوردار است و حدود ۱۴ سال قبل رهبر انقلاب ابلاغ نموده‌اند تا نقشه راه ملت و دولت باشد، در حوزه سیاست خارجی و تقویت روابط خارجی آمده است که گسترش همکاری‌های دوجانبه منطقه‌ای و بین‌المللی، ادامه پرهیز از تشنج در روابط با کشورها، تقویت روابط سازنده با کشورهای غیرمتخاصم، بهره‌گیری از روابط برای افزایش توان ملی و تلاش برای رهایی منطقه از حضور بیگانگان و آمریکا که موجب ارتقای امنیت و اقتدار امت اسلام توجه شود. وی تصریح کرد: راهبرد جمهوری اسلامی ایران که مورد حمایت آحاد ملت و جریان‌های سیاسی است، تعامل سازنده با جامعه جهانی است. این استراتژی آمریکا و رژیم‌صهیونیستی است که از آغاز حرکت انقلابی مردم ایران و شکل‌گیری نظام اسلامی به جنگ‌افروزی و تقابل مستمر با جمهوری اسلامی ایران پرداخته است. این راهبرد آمریکاست که امروز به راهبرد رئیس جمهور آمریکا در برابر جهان تبدیل شده است. مردم ایران و جریان‌های سیاسی از این فکر پاکیزه هستند. امام جمعه موقت تهران در ادامه تاکید کرد: عامل بازدارنده آمریکا از تعرض به جغرافیای ایران اسلامی، قدرت دفاعی پرافتخار، جبهه مقتدر مقاومت اسلامی و وحدت و انسجام ملی ملت ایران است که از اندیشه سیاسی امام خمینی و منطقه عقلانی، علمی و وحیانی رهبر معظم انقلاب اسلامی الهام گرفته است. به گمان بنده آمریکا و رژیم صهیونیستی و کشورهای همسوی با آن‌ها تنها زبان قدرت را می‌فهمند. ابوترابی‌فرد عنوان کرد: کشورهایی که می‌خواهند از منافع ملی خود در برابر زیاده‌خواهان دفاع کنند باید به قدرت سیاسی، علمی، دفاعی و اقتصادی آراسته شوند و با زبان برآمده ار اقتدار حافظ منافع خویش باشند. ملت ایران با زبان منطق، اقتدار برآمده از ایمان و متکی بر توانایی‌های علمی، سیاسی و دفاعی با قدرت‌های جهان گفتگو می‌کند. اگر می‌خواهیم از ظرفیت دانشگاه استفاده کنیم و آنان را برای پاسخ به مسائل کلیدی و سوالات فراخوان کنیم، گمان می‌کنم این سوالات قابل طرح است که “چگونه می‌توان با کمترین استقراض از نظام بانکی، دوران تحریم را به فرصتی برای شکوفایی اقتصادی تدبیل کرد؟ “، “چگونه می‌توان با برنامه رشد نقدینگی سرسام‌آور را که کلیدی‌ترین مساله اقتصاد ملی است، مهار کرد؟ “، “چگونه می توان از حجم بزرگ نقدینگی با کمترین هزینه برای خلق ثروت، رشد تولید و اقتصاد و رشد اقتصادی بهره گرفت؟ “. این‌ها باید سوالات کلیدی دولت محترم و فراهم آوردن زمینه مناسب برای شنیدن به پاسخ‌ها و توجه به آن باشد.
امام جمعه موقت تهران همچنین به موضوع تدوین بودجه نیز اشاره کرد و گفت: با عنایت به تاکید رهبر انقلاب بر اصلاح ساختاری بودجه و تاکید بر قطع وابستگی بودجه به نفت و اراده سازمان برنامه و بودجه برای عملیاتی کردن این مهم که گامی ارزشمند و تحسین‌برانگیز است، به نظر می‌رسد شایسته است برای فراهم آوردن زمینه قطعی قطع وابستگی نفت و بودجه تمامی درآمدهای حاصل از فروش نفت به صندوق توسعه ملی واریز شود. در گام دوم کسری واقعی بودجه با تحلیل دقیق هزینه‌های واقعی کشور تبیین کنیم. با تبیین این هزینه‌ها درآمدهای واقعی و پایدار غیرنفتی را رصد کنیم. آن گاه کسری بودجه برای اداره کشور روشن می‌شود. برای تامین کسری بودجه، مجلس به دولت اجازه فروش اوراق را بدهد و هر مقدار از اوراق که در بازار به فروش رفت برای تامین کسری بودجه به کار رود و اوراق باقی مانده را صندوق توسعه ملی خریداری کند و منابع آن را بدون سود به دولت واگذار کند. بودجه ما تراز نیست و با فروش سرمایه تراز می‌کنیم. کسری واقعی بودجه باید شفاف شود. وی خاطرنشان کرد: پیشنهاد دوم نیز این است که اقدام برای افزایش درآمدهای مالیاتی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. البته منظور مالیات‌هایی است که باید صاحبان ثروت و درآمدهای انبوه پرداخت کنند. باید مراقب بود حوزه تولید و اشتغال آسیب نبیند و کسبه‌های جزئ آسیب نبییند. از این رو جلوگیری از فرار مالیاتی، اصلاح پایه و نرخ‌ها و پوشش مالیاتی، کاهش معافیت‌های مالیاتی مانند حذف معافیت بر درآمد حاصل از صادرات مواد خام یا با ارزش افزوده پایین و حذف معافیت بر درآمد حاصل از فعالیت‌های هنری و فرهنگی که ماهیت تجاری دارند ضروری است. ابوترابی‌فرد عنوان کرد: حدود یک هزار و ۳۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه‌های پنهان کشور است. ممکن است نام آن را یارانه پنهان نگذارند، اما بحث این است که این عدد بزرگ در اقتصاد ایران وجود دارد و باید نظام مدیریتی و علمی کشور برای استفاده از این ظرفیت بزرگ و فرصت بی‌بدیل برای رفع فقر، بی‌عدالتی، حمایت منطقی و درست از اقشار متوسط و ضعیف و تحریک اقتصاد و حمایت عالمانه از تولید استفاده شود. وی همچنین به دو راهکار اجرایی اشاره کرد و گفت: نخست، توجه به پرداخت به ذی‌نفع نهایی باید انجام بگیرد که اراده دولت هم مبنی بر این است. این اقدام به دولت اجازه می‌دهد که هزینه‌های واقعی کشور را رصد کند و متوجه بشود که هزینه‌های واقعی کشور در چه حدی است. امروز دولت از هزینه‌های واقعی کشور اطلاع شفاف و دقیقی ندارد. دولت اعتبار دستگاه‌ها را به صورت سرجمع به آن‌ها تخصیص داده و دستگاه‌ها در مورد پرداخت به ذی‌نفع نهایی تصمیم می‌گیرد. رئیس دستگاه و نه دولت تصمیم می‌گیرد. دولت باید از هزینه‌های خود اطلاع دقیق داشته باشد.
خطیب نماز جمعه تهران افزود: به دلیل نبود شفافیت در مصارف دولت، ابزار کارآمد برای نظارت مالی و عملیاتی حین اجرای بودجه در اختیار دولت نیست و امکان مدیریت هزینه‌ها وجود ندارد. این موجب انحراف بودجه از اهداف مصوب طبق صلاح‌دید دستگاه اجرایی و نرساندن بودجه به ذی‌نفع نهایی تعریف شده در قانون می‌شود. راهکار اجرایی این است که در گام اول در اسرع وقت پرداخت‌ها صرفاً توسط خزانه‌داری کل و مستقیماً به ذی‌نفع نهایی انجام بگیرد. هر قرانی که از منابع عمومی پرداخت می‌شود باید از طریق خزانه‌داری کل پرداخت گردد. اعتبارهایی اختصاصی دستگاه‌ها مشمول این شود و خزانه‌داری کل از درآمدهای دستگاه کسر و به حساب ذی‌نفع نهایی وازیر شود. وی بیان کرد: با مشکلات اقتصادی، مدیران ارشد کشور اطلاع درست از هزینه منابع ندارند. گام سوم این است که این فرآیند برای منابع شرکت‌های دولتی نیز اجرا بشود که شاید موجب تحولی بشود. ابوترابی‌فرد همچنین در خطبه نخست نماز جمعه امروز تهران بیان داشت: پیامبر اکرم (ص) نماد فاخر نُصح در سیره مدیریتی هستند. نصیحت و انتقاد متقابل از ویژگی‌های برجسته تربیت یافتگان در مدرسه دین است. وی با بیان اینکه واژه نصحیت به معنای خلوص است، گفت: انسان ناصح و منتقد باید با قلبی لبریز از محبت در مقام خیرخواهی و نه در مقام مچ‌گیری عمل کند. او باید در مقام ارائه راه و هدایت باشد. ضمن اینکه باید به تحکیم پیوندهای اجتماعی، قلبی و… توجه داشته باشد. امام جمعه موقت تهران خاطرنشان کرد: ما نیازمند به نقد و نصحیت وحدت‌آفرین هستیم. نصیحت به معنای خیرخواهی از نشانه‌های جامعه سالم و مدیریت صحیح است. از این رو در کلام پیامبر اکرم (ص) آمده است که حقیقت دین در نصیحت نسبت به یکدیگر معنا و تجلی پیدا می‌کند. اساس دین بر این خصیصه عالی دینی و انسانی بنا گذاشته شده است. امر به معروف و نهی از منکر از مقام نصیحت بهره می‌گیرد. وی بیان داشت: نظام اسلامی نمی‌تواند در برابر امت اسلام و مردم ایران بی‌تفاوت باشد. خیرخواهی از شاخصه‌های کلیدی انسان و نظام اسلامی است. مُلک را بدون نصیحت نمی‌توان نگاه داشت. از این رو زمامداران و مدیران باید به این اصل کلیدی توجه ویژه داشته باشند. رابطه زمامداران و مردم باید بر اساس نصیحت و انتقاد متقابل استوار باشد. مردم از سر خیرخواهی، زمامداران را نصیحت و معایب و محاسن آنان را گوشزد کنند. زمامداران هم نباید خود را مصون از خطا بپندارند و همواره مهیای انتقاد باشند.
ابوترابی‌فرد گفت: جامعه‌ای که مردم آن ناصح نیستند و نصحیت‌کنندگان را دوست نمی‌دارند، راه به سعادت نمی‌برند. امام جمعه موقت تهران همچنین ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهید آیت‌الله سیدمصطفی خمینی و مرحوم آیت‌الله مهدوی‌کنی اظهار داشت: از مردم عراق و دولتمردان برآمده از اراده مردم عراق در مدیریت شایسته مراسم انسان‌ساز و اقتدارآفرین و الهام‌بخش اربعین حسینی تشکر می‌کنیم. امیدواریم حرکت انقلابی، الهی، سیاسی و عبادی اربعین راه را برای وحدت امت اسلام در مسیر تحقق اهداف عاشورا در سراسر دنیای اسلام هموار کند.
