به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، مرحوم آیت الله محقق کابلی (ره) از مراجع شیعه افغانستان بود که با رسیدن به درجه‌ی اجتهاد و انتشار رساله توضیح‌المسائل در مدت بسیار کوتاهی مقلدان زیادی پیدا کرد.

واکنش‌های گسترده در فضای حقیقی و مجازی بعد از ارتحال این مرجع عالیقدر، میزان محبوبیت او را در میان مقلدان ایشان به وضوح نشان می‌دهد.

علما و جامعه‌ روحانیت افغانستان وجود آیت‌الله محقق کابلی (ره) را در شرایط کنونی کشور غنیمت می‌دانستند و نبودش را ضایعه‌ای جبران‌ناپذیر عنوان می‌کنند.

حجت‌الاسلام و المسلمین سیدحسین رضوانی‌بامیانی مسئول فرهنگی شورای علمای شیعه افغانستان در مصاحبه ای در این زمینه گفت: آیت‌الله محقق کابلی در زمان کنونی با توجه به بافت قومی، بانفوذترین مرجع تقلید در میان شیعیان افغانستان بود به گونه ای که در دورترین نقاط این کشور فقیرترین افراد هم با تحمل سختی‌ها و مشقت وجوهات شرعی خویش را به نمایندگان و دفاتر ایشان آورده تحویل می‌دادند و در مناسبت‌های مهم چشم و گوش به نظر و فتوای ایشان می‌دوختند؛ در این سال‌ها کمتر خانه‌ای از شیعیان این کشور یافت می شد که یک یا چند جلد توضیح‌المسائل ایشان در آن‌ یافت نشود.

در همین حال حجت‌الاسلام والمسلمین محمد سلمان کریمی عضو شورای ائمه مساجد و خطبای حسینیه‌ها نیز رحلت عالم عارف و عامل آیت‌الله‌ محقق کابلی را ضایعه‌ بزرگی عنوان کرد و گفت: این مرجع عالیقدر در زمان تحرک طالبان دست فقرا و مستمندان را گرفت و موجب تقویت مادی و معنوی حوزه های علمیه بود به گونه ای که فقدان او امروز خلأ جبران‌ناپذیری برای حوزه های علمیه قم، نجف اشرف و افغانستان ایجاد کرده است.

وی افزود: ایشان یکی از علمای مطرح و شهیر جهان اسلام بود، لذا این مصیبت را به تمام ملت افغانستان به ویژه علمای اسلام شیعه و سنی تسلیت عرض می‌کنم.

قابل یادآوری است که مرحوم آیت‌الله محقق کابلی (ره) در تابستان ۱۳۰۷ هجری شمسی در روستایی واقع در دره ترکمن، ولایت پروان، منطقه شمال غرب کابل در یک خانواده مذهبی شیعه هزاره به دنیا آمد.

تحصیلات اولیه را در زادگاهش کسب کرد و دوره‌های مقدمات و سطح را در کابل ادامه داد.

آیت الله محقق کابلی (ره) برای ادامه تحصیل به سال ۱۳۲۲ شمسی روانه نجف شد و دوره عالی علمی را از اساتیدی چون: سید عبدالاعلی سبزواری، شیخ کاظم تبریزی، سید عبدالحسین رشتی، شیخ محمدتقی آل رازی، شیخ صدرا بادکوبه‌ای، شیخ عباس قوچانی و امام خمینی فراگرفت. آنگاه در درس خارج اصول سید ابوالقاسم خویی و شیخ حسین حلی و در درس خارج فقه محمدباقر زنجانی، محسن حکیم و سید حسین حمامی شرکت نمود.

ایشان در سال ۱۳۵۱ شمسی پس از بیست سال تحصیل و کسب درجه اجتهاد به وطن برگشت و در کابل اقامت کرد و به تبلیغ دین مشغول شد و در سال ۱۳۵۷ خورشیدی مجبور به مهاجرت به ایران گردید. ابتدا به شهر مشهد آمد، اما دیری نگذشت که به شهر قم رفت و تدریس را دنبال کرد.

مرحوم آیت الله محقق کابلی (ره) سابقه فعالیت جهادی نیز داشت و پس از پیروزی مجاهدین در سال ۱۳۷۱ به وطن برگشت و یکسال در کابل ماند. ایشان دوباره به ایران عزیمت کرد و با پذیرش مرجعیت در سال (۱۳۷۳) تدریس خارج فقه را در حوزه علمیه قم پی گرفت.

آثار بر جا مانده از این مرجع بزرگوار عبارت است از رساله عملیه (توضیح المسائل) کتاب مباحث الفقهیه (۴جلد)، کتاب الخمس، توضیح المسائل استفتائات جدید ۲، وظیفه القضات، منهاج الصلحاء، تحریرالعروة، نصایح اخلاقی، آموزش احکام جوانان و مناسک حج.