مراسم افتتاحیه سال تحصیلی حوزههای علمیه استان تهران، صبح چهارشنبه ۷ شهریور ۱۳۹۷ با حضور آیتالله العظمی سبحانی از مراجع عالی قدر تشیع و تعدادی از علما، فضلا و طلاب حوزههای علمیه در مصلای حرم حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع) برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی مرکز مدیریت حوزهعلمیه استان تهران، مراسم آغاز رسمی سال تحصیلی حوزههای علمیه استان تهران، در مصلای بزرگ حرم مطهر حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) با حضور طلاب خواهر و برادر برگزار شد. در این مراسم پس از خیرمقدم و خوش آمد گویی مدیر حوزه علمیه استان تهران حجت الاسلام والمسلمین رحیمی صادق ، با دعوت مجری از حجت الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت پور مدیر حوزه های علمیه خواهران کشور جهت ایراد سخنرانی ادامه یافت.
مدیر حوزه های علمیه خواهران کشور با تبریک عید غدیر و با مطرح کردن این موضوع که تشویق به حضور در حوزهها صرفا تشویق به حضور در یک نظام آموزشی معمول مثل سایر دانشگاهها نیست، اظهار کرد: حوزه علمیه بار سنگین بازگرداندن مردم به فطرت و مراقبت بر رشد فکری مردم را بر عهده دارد و تلاش میکند آن گونه که مردم براساس فطرت پاک آفریده شدهاند شکوفا شوند و از مسیر خارج نشوند و بر همین اساس در مناطق مختلف کشور هر کدام از حوزهها کارهای ویژهای دارند.
او در ادامه با تأکید بر این مطلب که تحصیل در حوزه علمیه تهران تحصیل در حوزهای ویژه است، خاطر نشان کرد: تهران شاهراه اندیشههای متعدد به کشور است و جرقههای اصلی هر جریانی در تهران زده میشود و پیام تحول و شگفتی ابتدا از تهران به گوش سایر جاها میرسد. مدیریت انقلابی یا مدیریت ناقص یا مدیریت سکولار پیامش از تهران به سراسر کشور سرازیر میشود. مردم تهران باید بتوانند در این تحول از گذشته تا به حال با همه فراز و فرودها به خوبی مدیریت دینی شوند. حوزههای علمیه سراسر کشور اگر بناست در شرایط تحول قرار بگیرند به الگو نیاز دارند. حوزههای علمیه در چهارراه اندیشهها، تضارب و اعتقادات و جریانات قرار دارند و برای اینکه تحولات ۴۰ ساله انقلاب را جمعبندی و فضا را برای ورود به پس از ۴۰ سالگی تجربه کنیم نیازمند یک نهاد هستیم و چه نهادی بالاتر از حوزه علمیه.
مدیر حوزههای علمیه خواهران تأکید کرد: تنگه احد حوزههای علمیه، تهران است. ما نه تنها میتوانیم به رشد و شکوفایی و انجام وظیفه در شرایط جدید برسیم بلکه باید متناسب با وضعیت فردی و شرایط اقلیمی و شرایط اجتماعی، فرصتها و تهدیدها را با تدبیر حل کنیم. گاهی برخی با نگاه به فضای جدید و نگاه به تحولات گروهی دستپاچه میشوند و تصور میکنند از همان ابتدا فضا باید برای فعالیتهای اجتماعی در حوزههای علمیه فراهم شود و همین امر موجب بیرغبتی و کم توجهی به منابع اصیل و عمیق در حوزهها میشود و این آسیب در مناطقی مثل تهران بیشتر وجود دارد که باید به شدت از آن مراقبت کنیم.
حجت الاسلام والمسلمین بهجتپور با اشاره به این موضوع که ما باید از منابع تحصیلی بهره ببریم و نادیده گرفتن صرف و نحو و منطق و دانشهای ریشهای به ضرر حوزه است و به نوعی میتوان گفت تجردی که بر پایه سنت نباشد عاقبت بخیری ندارد، تأکید کرد: در حوزه باید خوب درست خواند و برای ورود در عرصههای فرهنگی عجله نکنیم. باید فهم عمیقی از دین داشته باشیم. امروز انتظاری که از حوزههای علمیه میرود و در شرایطی که استکبار جهانی جنگ سرد تحمیل فقر اقتصادی را در نظام و مردم دارد، حوزه وظیفه بسیار بسیار سنگینی بر دوش دارد و باید در کنار مردم و محرومین باشد. حوزه جریان سیاسی نیست که بنشیند و بگوید دیگران این گونه ساختند و مدیریت ضعیف کردند و اکنون خودشان جواب بدهند. حوزه مادر نظام است.
او در ادامه افزود: امروز مردم را باید در برابر آنهایی که میخواهند مردم را زیر پایشان بگذارند قوی کنیم. حوزه در حال حاضر باید وظیفه خود را انجام بدهد و در کنار نظام بماند و مردم را نسبت به آینده امیدوار کند. حوزههای علمیه باید با یکدیگر همفکری و تدبیر کنند که چگونه هر کسی در هر جایی که قرار دارد مشکلات مردم را رفع کند. طلاب حوزههای علمیه جزء جمعیتی هستند که بیشترین فشارهای اقتصادی را تحمل میکنند اما در همین شرایط فریاد مظلومیت و فقر مردم محروم را سر میدهند و حوزهها نقش ابوطالبی پیدا کردند. ابوطالب(ع) خود چیزی نداشت اما همواره برای مردم تلاش میکرد. حوزه هم باید نقش ابوطالب را ایفا کند.
در ادامه این مراسم حضرت آیت الله رشاد رئیس شورای حوزه علمیه استان تهران به ایراد سخنرانی پرداخت و با بیان اینکه نهاد مرجعیت استوانه و رکن حوزه است، اظهار داشت: تهاجم به نهاد مرجعیت به هر بهانه ای تهاجم به اساس حوزه است و بلکه به تبع آن، تهاجم به اساس تشیع است.
وی با بیان این که نهاد مرجعیت سنگرگاه و لنگر کشتی حوزه است، افزود: کسانی به بهانه هایی به مرجعیت حمله می کنند، این حملات نمی تواند نسنجیده باشد، بلکه بر اساس اهداف مشخصی است و همانند دیگر توطئه ها می تواند از آن سوی مرزها هدایت شود و چنین است.
رئیس شورای حوزه علمیه استان تهران در ادامه با اشاره به ضرورت معمم شدن طلاب برادر، تصریح کرد: طلبه های برادر باید بدانند معمم شدن فرهنگ نیست و اگر فرهنگ است جوهر فرهنگ است. جوهر فرهنگ هویت است. تصور نکنیم لباس روحانی یک یونیفورم شغلی است که وقتی مسجد می رویم لباس بر تن کنیم و اگر به خیابان می آییم به بهانه آزار و اذیت لباس نداشته باشیم.
وی با بیان این که لباس روحانیت لباس پرچم و هویت است، گفت: در این لباس طلاب و علمای بسیاری به خون خود آغشته شده اند. و اگر کسی خود را اهل جهاد و شهادت نمی داند، این لباس را بر تن نکند. الگوی ما باید پیامبر اکرم(ص) باشد که فرمود هیچ پیامبری آنچنان که من اذیت دیدم، اذیت نشد.
استاد رشاد افزود: یکی از آفات عظیم که هم اکنون حوزه علمیه را تهدید می کند ظهور روحانیون فوکولی و کت و شلواری است. تجربه تلخی که در عالم مسیحیت اتفاق افتاد.
وی در ادامه با اشاره به نقش اساتید در تعلیم و تربیت طلاب، گفت: حوزه آموزش و پرورش یا دانشگاه نیست زیرا اصل در حوزه تربیت است و فرع تعلیم است. طلبه ای که درس غیرحضوری می خواند شاید تعلیم ببیند اما تربیت نشده است بلکه اگر طلبه ای محضر استاد را درک کرد و از نفس استاد بهرمند شد، رشد می کند.
رئیس شورای حوزه علمیه تهران در ادامه با اشاره به اهمیت تولید علوم اسلامی انسانی در حوزه های علمیه، گفت: علوم انسانی امروز رقیب شریعت است. آنچه از تعارض علم و دین شنیده ایم؛ در غرب تعارض علم طبیعی با الهیات اسلامی است زیرا مسیحیت با علم طبیعی سازگار نیست و آغشته به خرافات است.
وی افزود: در جهان اسلام خاصه ایران، تعارض علم و دین به معنای علوم انسانی و شریعت است زیرا همه انچه را که شریعت در اداره شئون انسان ها مدعی است همه آن ها را علوم انسانی ادعا دارد. مثلاً شریعت می گوید امور اقتصادی، سیاسی، اخلاقی و… شما را اداره می کنم و همه این ها را علوم انسانی هم ادعا می کند.
استاد رشاد اظهار داشت: علوم انسانی فعلی، علوم انسانی سکولار است. زیرا روح دانش ها و مبانی آنها سکولاریستی است. اگر بخواهیم شریعت همه شئون اسلامی جامعه را اداره کند باید علوم انسانی اسلامی تولید کنیم و تولید علوم انسانی اسلامی جز شأن حوزه نیست و کسانی در حوزه می توانند تولید علم کنند که مجتهد بوده و صاحب مبنا باشند.
رئیس شورای حوزه علمیه تهران در پایان یادآور شد: تا زمانی که علوم انسانی اسلامی در حوزه های علمیه تولید نشود که رسالت حوزه است، هیچ یک از آرمان های راهبردی انقلاب به ثمر نخواهد نشست. زیرا بقا و تداوم انقلاب در گرو تکامل آن است و تکامل انقلاب در گرو تحقق رهنمودها و راهبردهایی است که مقام معظم رهبری ارائه نموده اند.
در ادامه این مراسم معنوی که با سخنرانی مرجع عالی قدر تشیع حضرت آیت الله العظمی سبحانی همراه بود. معظم له پس از تبریک عید غدیر خم، اظهار داشتند: خداوند متعال در سوره مائده که آخرین سوره ای بود که بر پیامبر(ص) نازل شد می فرماید «اَلْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتی» در این آیه منظور از الیوم به معنای سال یا فصل نیست بلکه به معنای روز مشخصی است.
حضرت آیت الله العظمی سبحانی افزودند: با توجه به آیه «يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّك» معلوم می شود آیه اکمال دین مربوط به فروع دین نیست بلکه مربوط به اصول دین است. زیرا با توجه به این آیه اگر پیامبر این واقعه مهم را نعوذبالله ابلاغ نکند در واقع هیچ کاری انجام نداده است.
این مرجع تقلید تصریح کردند: واقعه غدیر می تواند حلقه ربطی بین تمام فرق اسلامی باشد بنا بر این باید روز بزرگ غدیر خم را گرامی بداریم و به آن اهمیت بدهیم.
ایشان در ادامه با اشاره به آغاز سال تحصیلی جدید حوزه علمیه تهران، گفتند: اگر کسی می خواهد وارد حوزه علمیه بشود باید قبل از ورود به حوزه هدفش را مشخص کند، زیرا هدف می تواند راهبرد خوبی برای طلبه باشد. بی هدف نمی شود به جایی رفت و اگر هدف مشخص شد به نتیجه خواهد رسید.
حضرت آیت الله العظمی سبحانی با بیان این که طلبه حداقل باید در طول شبانه روز باید کار علمی داشته باشد، خاطرنشان کردند: در سال 1330 که در محضر حضرت امام خمینی(ره) بودیم سوال کردم تابستان در کجا بودید، فرمودند در شهر محلات، از ساعت شش قالیچه ای در حیات می انداختم و تا ساعت ۱۲ مطالعه می کردم. و اگر از مطالعه خسته می شدم شروع به پاکنویس کردن دیگر دروس می کردم.
معظم له در بیان خاطره دیگری از امام خمینی، افزودند: خدا رحمت کند مرحوم امام را، من از خود ایشان شنیدم که فرمود استادم مرحوم شاه آبادی از پدر بزرگوارش که شاگرد مرحوم صاحب جواهر بود، نقل کرد که مرحوم صاحب جواهر که استاد ما بود، فرزندش فوت کرد. جنازه پسرش را عصر تشییع کردند اما موفق به دفن نشدند و غروب شد.
این مرجع تقلید ادامه دادند: جنازه را در یکی از مقبره های صحن امیرالمؤمنین (علیه السلام) گذاردند تا آن شب برایش مقداری قرآن بخوانند و فردا او را دفن کنند. من خود، شاهد بودم که مرحوم صاحب جواهر همان شب در کنار جسد فرزند عزیز و دانشمندش، مقداری قرآن خواند و بعد مشغول بقیه کارهای هر شب در آنجا شد؛ مثلاً اگر هر شب مقداری از کتاب جواهر را می نوشت، همان مقدار را آن شب در کنار جسد فرزند عزیزش نوشت. این، به آن معنا نیست که قلبش نمی سوزد. بلکه، نشانۀ رضا بما قضی الله است. در عین این که قلبش می سوزد و اشک می ریزد، به قضای الهی راضی است و لذا عکس العمل نشان نمی دهد. هم قرآن را می خواند و هم کتاب را می نویسد.
حضرت آیت الله العظمی سبحانی با تاکید بر انتخاب رشته در حوزه های علمیه، افزودند: هر کسی استعداد خاصی دارد و طلبهای که میخواهد دوران جوانی خود را صرف علم و تحصیل کند باید استعداد خود را بشناسد. گاهی فردی فن سخنوری دارد، باید با تمرین خطابه و مراجعه به نهجالبلاغه و سایر کتبی که برای آن مشخص شده است در این عرصه استعدادهای خود را شکوفا کند. فرد دیگری در مسائل فقهی استعداد دارد او هم باید با مراجعه به کتابهای فقهی در منابع شیعه و سنی این استعداد خود را تقویت کند.
ایشان با اشاره به حضور طلاب در صحنه های سیاسی و دفاع از گفتمان انقلاب اسلامی گفتند: این انقلاب ۳۰۰هزار شهید داده است که باید آن را حفظ کنیم و پشتیبان نظام باشیم. طلبه با سواد و عالم میتواند به نظام و انقلاب اسلامی کمک کند، اما نباید وارد دستهبندیهای سیاسی و جناحی شود؛ آگاهی، اطلاع و اظهارنظر لازم است، اما ورود حوزه به حزب و دستهبندی سیاسی درست نیست و باید مرجع و محل حل مشکلات احزاب باشد.
این مرجع تقلید اظهار کردند: طلبه پدر امت است و باید آن را حفظ کند و اگر گروه های سیاسی با هم اختلاف داشتند با مراجعه به ما اختلاف آنها رفع شود، خصوصا در زمان تحصیل باید از این گونه مسائل فاصله بگیرند.
حضرت آیت الله العظمی سبحانی در پایان با بیان این که روحانیت لباس مقدسی است، گفتند: اگر طلبه ای شرایط و صلاحیت معمم شدن را دارد باید معمم شود. یک طلبه معمم باید در رفتار خود و در محیط خانواده، همسایه و دیگران حرمت عمامه را حفظ کند. زیرا ادب یک طلبه میتواند در جامعه تأثیرگذار باشد.
این مرجع تقلید در پایان افزودند: حضور طلبه در کلاس امری لازم و ضروری است. حالا که میخواهیم وارد مکانی شویم که از اسلام دفاع کنیم باید در درس اساتید حضور داشته باشیم.
و در پایان این مراسم معنوی حضرت آیت الله رشاد با حضور در جایگاه از بیانات و رهنمودهای مرجع عالی قدر تشیع حضرت آیت الله سبحانی تقدیر و تشکر نمود.